Tranh chấp về đất đai là một trong những tranh chấp thường xuyên xảy ra. Theo quy định của Luật Đất đai 2003, tất cả các loại tranh chấp như: Ai là người có quyền sử dụng đất, thùa kế quyền sử dụng đất, tranh chấp về đòi lại đất cho thuê, cho mượng, tranh chấp các hợp đồng chuyển nhượng, chuyển đổi, tặng cho quyền sử dụng đất..v v khi có tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến UBND xã, phường thị trấn nơi có tranh chấp đất.

Theo khoản 2 Điều 135 của Luật Đất đai năm 2003 quy định: "Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách nhiệm phố hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức xã hội khác để hòa giải tranh chấp đất đai".

trên cơ sở quy định như vậy, nên nhiều năm qua phần lớn các loại tranh chấp có liên quan dến quyền sử dụng đất đều bắt buộc người có tranh chấp phải gửi đơn đến xã, phường, thị trấn để yêu cầu hòa giải và chỉ khi nào UBND xã, phường hòa giải không thành hoặc khoongkhoong hòa giải được thì đương sự mới có quyền khởi kiện tại Tòa án

Hiện nay, Nghị quyết 05/2013/NQ-HĐTP 03/12/2012 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2013 có quy định hướng dẫn mới tại khoản 2 Điều 8, cụ thể như sau:

a) Đối với tranh chấp ai có quyền sử dụng đất ( tức là bên nào cũng cho rằng quyền sử dụng đất là của mình), tranh chấp đất bị lấn chiếm, chiếm dụng, trah chấp lối đi, thì bắt buộc phải tiến hành hòa giải tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có tranh chấp theo quy định tại Điều 135 Luật Đất đai 2003.

b) Đối với tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất như: Tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chi tài sản chung của vợ chông là quyền sử dụng đất...thì không phải tiến hành hào giải tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp ( nhưng vẫn phải thực hiện thủ tục hòa giải theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự khi tòa án tiến hành giải quyết vụ án)

Như vậy, Kể từ ngày 01/7/2013, người có tranh chấp liên quan đến đất đai có quyền thực hiện việc khởi kiện ngay tại tòa án mà không phải nộp đơn tại xã phường đối với những vụ việc như: Tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất. Đây là một quy định mới tạo điều kiện thuận lợi cho người dân rút ngắn được thời gian cũng như Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn không phải mất công sức, thời gian khi thực hiện thủ tục hòa giải một số tranh chấp có liên quand dến đất đai./.

                                                                                                                                                                                                      Lan Nguyễn

                                                                                                                     (Trích từ bản tin số 11 năm 2013 của Phòng Tư pháp thành phố Huế).